WILNIANIE ZASŁUŻENI DLA LITWY, POLSKI, EUROPY I ŚWIATA
Rozmowa z mieszkającą w WarszawieWilnianką, pisarką Haliną Popławską
Z wybitnych Wilnian, z którymi spotykam się w Polsce, pragnę dziś przedstawić pisarkę panią Halinę Popławską. Kilkanaście lat temu kilka jej książek można było nabyć w księgarniach wileńskich. Książki Haliny Popławskiej świetnie się czyta, są źródłem prawdziwej wiedzy historycznej. Stanowią pomocniczą lekturę dla humanistów i bezsprzecznie edukacyjną dla młodzieży.
Pani Halina Popławska herbu Drzewica przyszła na świat w Wilnie 7 lipca l918 roku. Została ochrzczona w kościele Wszystkich Świętych.
Wróćmy do tamtych wileńskich lat...
W roku l936 ukończyłam Gimnazjum ss. Nazaretanek i rozpoczęłam studia romanistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, ponieważ po śmierci profesora Glixellego nie było w Wilnie romanistyki. Na początku wojny zapisałam się na Uniwersytet Wileński Stefana Batorego, na Wydział Historii, który jeszcze istniał kilka miesięcy do jego zamknięcia. Przez dwa lata (1940-1941), do wojny niemiecko - sowieckiej studiowałem muzykę (fortepian i śpiew) w Konserwatorium Wileńskim. Przez następne dwa lata pracowałam w tajnym nauczaniu.
W 1946 r. , po ewakuacji z Wilna, podjęłam przerwane przez wojnę studia na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując w 1948 r. tytuł magistra.
Nie kontynuowała Pani studiów muzycznych?
Nie, chociaż do dziś kocham muzykę i lubię grać na fortepianie.
Interesował natomiast mnie zawsze świat śródziemnomorski i jego kultura. Dzięki stypendiom rządów Francji, Włoch i Hiszpanii umożliwiającym pobyt w tych krajach mogłam pogłębić znajomość języków, literatury i historii tych ziem (Dyplomy Instytutu Fonetyki na Sorbonie, kurs literatury włoskiego Renesansu we Florencji).
A praca zawodowa?
Początkowo pracowałam w Bibliotece Narodowej w Warszawie oraz prowadziłam lektorat języka włoskiego na Uniwersytecie i w Akademii Sztuk Pięknych, następnie zostałam wykładowcą w Instytucie Iberystyki na Uniwersytecie Warszawskim, prowadząc zajęcia z literatury hiszpańskiej okresu Renesansu i Baroku.
A kiedy tak na dobrą sprawę zaczęła Pani zajmować się pisarstwem?
W 1978 r., w stopniu starszego wykładowcy, przeszłam na emeryturę i mogłam swobodnie oddać się pracy literackiej. Były to w większości powieści ściśle historyczne, oparte na poważnych studiach przedstawianej epoki (dokumenty, pamiętniki itp.) W wyniku wydałam 16 książek. Ponadto dokonałam kilku przekładów z literatury francuskiej i włoskiej.
Drugim nurtem działalności wydawniczej były prace dydaktyczne, m.in. pierwszy w Polsce dogłębny podręcznik języka włoskiego we współpracy z śp. Zofią Szenajchową oraz dwutomowy przegląd wiadomości o kulturze i literaturze hiszpańskiej i hiszpano-amerykańskiej we współpracy z śp. Krystyną Niklewicz.
Najważniejszym jednak moim osiągnięciem w ocenie krytyków literackich jest tryptyk rewolucyjny, na który składają się trzy powieści: "Kwiat lilii we krwi", "Szkaplerz wandejski", "Spadek w Piemoncie".
Każda z powieści wymienionego tryptyku stanowi odrębną całość. Nie łączy ich akcja ani bohaterowie, toteż ewentualna nieznajomość "Kwiatu lilii we krwi" czy "Szkaplerza wandejskiego" w najmniejszym stopniu nie utrudnia lektury "Spadku w Piemoncie".
Wspólnym mianownikiem tych powieści jest czas, burzliwy okres, który rozpoczął lipiec 1789 r., a więc wybuch rewolucji francuskiej.
Opierając się na materiałach z tamtej epoki starałam się ukazać prawdę o rewolucji francuskiej. Zajęło to mnie całe dziesięć lat.
Poza tym cenię sobie napisaną przeze mnie trylogię z czasów młodego Ludwika XV i Marii Leszczyńskiej ("Szpada na wachlarzu", "Jak na starym gobelinie", "Na wersalskim trakcie") oraz dwuczęściową powieść z czasów Napoleona III, epoki mniej opisywanej w naszej literaturze pt. "Talerz z Napoleonem".
Czy Pani książki ukazały się również w innych językach?
Wiem, że były tłumaczone na język czeski.
Bardzo bym chciała, aby moje książki ukazały się również w języku litewskim i innych.
Życzę, aby tak się stało.
Rozmawiała Łucja Antonowicz - Bauer
Nasz Czas 25/2004 (650)
Nasz Czas
